بررسی تحلیلی- فلسفی دو گانه «تشابه» و «تمایز» در شناخت آثار معماری

نویسندگان

  • مائده کلانتری دانشجوی دکتری مرمت بناهای تاریخی. دانشگاه هنر اصفهان. اصفهان، ایران
  • مهدی سعدوندی استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه هنر اصفهان. اصفهان. ایران
چکیده مقاله:

بیان مساله: شناخت آثار معماری به دلیل پیچیدگی و گستردگی، امری دشوار تلقی می‌گردد. می‌توان با درنظرگرفتن مشابهت میان آثار معماری، دسته‌بندی و گونه‌بندی‌هایی را لحاظ کرد تا با تعمیم خصوصیات موارد مشابه، شناخت اثر معماری تسهیل گردد. از طرفی با وجود مشابهت، آثار معماری دقیقاً یکسان نیستند. هر بنا یگانه و منحصربه‌فرد است و ویژگی‌ها و هویت خاص خود را دارد. بنابراین در شناخت آثار معماری، از سویی با تشابه آثار به هم و از سویی با تمایز آثار از هم مواجهیم سوال تحقیق: ماهیت «تشابه» و «تمایز» و نسبت و رابطۀ میان آن‌ها چیست و در شناخت آثار معماری، کدام جنبه، اصالت بیشتر دارد؟ اهداف تحقیق: هدف پژوهش حاضر تقرب به نحوه شناخت جامع و کامل آثار معماری است. روش تحقیق: برای تبیین پاسخ پرسش‌ها، از حوزۀ فرادست موضوع معماری، یعنی علوم عقلی که به‌طورکلی به شناخت عالم می‌پردازند، مدد گرفته شده است. برای نیل به پاسخ سؤال تحقیق، دوگانه‌های مشابهی در علوم عقلی و عرفانی استخراج شد که مرتبط با هم هستند و می‌توان با روش استدلال قیاسی، قاعده و رابطۀ میان آن‌ها را به دو مفهوم «تشابه» و «تمایز» در پدیده‌ها و ازجمله آثار معماری تعمیم داد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، «بنیادی نظری» است و از نظر ماهیت و روش، ماهیتی تحلیلی- فلسفی دارد. مهم‌ترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری تحقیق: درنهایت اثبات می‌گردد تشابه و تمایز، دو ویژگی آثار است که نخست در وجوه ظاهری ادراک می گردد. اما هم در وجوه کالبدی و هم در وجوه معنایی آثار هنری و معماری قابل دریافت هستند. این دو جنبه با هم متقابل و درعین‌حال مکمل‌اند و در شناخت آثار معماری لزوماً بایست هر دو جنبه به صورت هم‌زمان در نظر گرفته شوند؛ چراکه هریک از این دو قوه، به‌تنهایی از حقیقت، تصویری ناقص و واژگون به دست می‌دهد؛ درعین‌حال، هم در وجوه کالبدی و هم در وجوه معنایی و فراکالبدی، وجه تشابه، غلبه و اصالت بیشتر دارد و تمایز که در ظهور مادی آثار به حداکثر می‌رسد، ذیل و از شئون آن به حساب می‌آید.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تمایز و تشابه مشاوره فلسفی با رویکرد عقلانی- عاطفی الیس

این مقاله تحت عنوان" تمایز و تشابه مشاوره فلسفی  با رویکرد عقلانی عاطفی الیس"به دنبال مقایسه مشاوره فلسفی با نظریه روان درمانی  عقلانی- عاطفی الیس است  در این راه سه پرسش اساسی مطرح شده است:1.ماهیت مشاوره فلسفی چیست؟ 2. ماهیت فلسفی نظریه عقلانی عاطفی الیس چیست؟3. مشاوره فلسفی  چه تمایز ها و تشابه هایی با نظریه عقلانی عاطفی الیس دارد؟ برای پاسخ به پرسش نخست و دوم از روش تحلیلی استفاده شده است.هم...

متن کامل

بررسی تحلیلی مفهوم تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی

هدف اصلی این مقاله بررسی تحلیلی مفهوم تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی متفکران مسلمان است. پرسش اصلی تحقیق این است که تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی در چه مواردی و در هر یک از این موارد در چه معنایی به کار رفته و عناصر معنایی آن کدام است؟ این تحقیق مشخص کرد که اولاً این واژه پیش از ابن‌سینا در ادبیات فلسفی و اخلاقی کاربرد نداشته و در آثار ابن‌سینا و پس از وی تا قرن هفتم به عنوان یک واژة فرعی و از قرن ...

متن کامل

بررسی تحلیلی مفهوم تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی

هدف اصلی این مقاله بررسی تحلیلی مفهوم تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی متفکران مسلمان است. پرسش اصلی تحقیق این است که تزکیه در آثار اخلاقی و فلسفی در چه مواردی و در هر یک از این موارد در چه معنایی به کار رفته و عناصر معنایی آن کدام است؟ این تحقیق مشخص کرد که اولاً این واژه پیش از ابن سینا در ادبیات فلسفی و اخلاقی کاربرد نداشته و در آثار ابن سینا و پس از وی تا قرن هفتم به عنوان یک واژة فرعی و از قرن ...

متن کامل

تحلیلی بر چگونگی نقد و ارزیابی آثار معماری آوانگارد

یکی از مهم‌ترین مسایل زمانه ما، درآویختن با شتاب مهارناپذیر زمان است؛ آثار معماری آوانگارد، که خود محصولی از تحولات سریع زمینه‌ها، نیازها و مقتضیات زمانی- مکانی هر دوره‌اند، نقطه عطفی در تحولات تاریخ معماری و انتقال سبک محسوب می‌شوند. تاریخ هنر و معماری معاصر، بسیاری از دگرگونی‌های خود را، مرهون نگاه آوانگاردیسم بوده است. بنابراین، چگونگیِ نقد و ارزیابی این آثار، نسبت به آن دسته از آثار معماری ک...

متن کامل

تقابل و تشابه انسان و کوه در آثار مولوی

در جهان­بینی مولوی، «انسان» یکی از محوری­ترین مسائل است و باقی آفرینش حول او و هدفش می­چرخد. در کنار آن، در رشته­ی جمادات، «کوه» یکی از برجسته­ترین موجودات عالَم، و در همه­ی اساطیر و ادیان الهی و غیرالهی مکانی مهم و مقدس به شمار می­آید. در آثار مولوی نیز کوه از رمزهای کلان و حاوی تصویرپردازی­های بدیع است. پرسش این پژوهش آن است که در آثار مولوی کوه و انسان چه تقابل­ها، تشابه­ها و اتصال­هایی با یک...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 5  شماره 9

صفحات  -

تاریخ انتشار 2021-03-21

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023